Gry Świata Młodych II

Rok 1984 zapoczątkował grube lata gier planszowych na łamach Świata Młodych. W okresie wakacyjnym publikowano "duże" gry: Wężyki, Kameleony, Trzej muszkieterowie, Galaktyka XBX-20, Kto spotka UFO?, Smoki i smoczki, Wyspa skarbów oraz Gangsterskie porachunki. Za opracowanie zasad odpowiadał Franciszek Pentliczek. Stroną graficzną większości gier zajął się Rafał Sikora. Wyjątkiem była gra Kameleony, którą narysowała A. Celińska. Oprócz ośmiu kolorowych gier czytelnicy otrzymali tyleż samo układanek-łamigłówek oraz dwie gry ołówkowe.

UWAGA: wpis ma zdecydowanie charakter roboczy. Powstał w oparciu o archiwalne materiały udostępniane głównie przez stronę Świat Młodych, Przypadki Adama Ś. i indywidualnych miłośników Świata Młodych i gier. Aktualna lista materiałów wykorzystanych/poszukiwanych znajduje się tutaj. Ogromnie dziękuję osobom, które skontaktował się ze mną do tej pory!

Pierwsza część Gier Świata Młodych znajduje się tutaj.

Jako pierwsze pojawiły się Wężyki. Była to gra kafelkowa dla 2-4 i 6 osób, w której gracze układają czterokolorową plątaninę węży. Celem jest jak najszybsze pozbycie się posiadanych kafelków. Warto wspomnieć, że wszystkie prezentowane gry wymagały własnoręcznego wycięcia elementów i podklejenia ich kartonem. A niekiedy trzeba było skombinować dodatkowe rekwizyty.

Ssssssssss... (1984-06-30 nr 78)

W wyścigu kameleonów także istotne są kolory. Zmiennobarwne gady śmigają po liściach w swoim kolorze. Muszą niestety przystopować na liściach o odmiennej barwie. Jeszcze gorzej, że pulę dostępnych kolorów dzielą z pozostałymi uczestnikami wyścigu. Gra Kameleony przeznaczona jest dla trzech osób. 

Kolorów miało być tylko pięć! Uroki ówczesnych drukarni (1984-07-07 nr 81)

Trzej muszkieterowie muszą bronić dostępu do pana de Treville. Gwardziści Richelieu poruszają się warcabowymi skokami przez grzbiety towarzyszy. Zadaniem muszkieterów jest doprowadzić do sytuacji patowej.

Gra logiczna w kolorowej oprawie (1984-07-14 nr 84)

Galaktyka XBX-20 czeka na podbicie. Każdy z przedstawicieli obcej cywilizacji próbuje połączyć siecią baz przeciwległe krańce galaktyki. Przynajmniej na papierze, gra wydaje się być najbardziej interesującą. Energetyczna waluta, którą wykorzystujemy do budowy baz, potrzebna jest też do opłat za lądowanie w obcej bazie. Jednocześnie można zapłacić jeszcze więcej, by obcą bazę przejąć. Galaktyka była też najbardziej wymagającą grą pod względem komponentów. Dla każdego koloru trzeba przygotować 40 żetonów energii!

W kosmos, miły bracie! (1984-07-28 nr 90)

Kolejna gra ma dość mylący tytuł Kto spotka UFO?. Rzeczone UFO nie pojawia się, ale to ponoć przed nim mieszkańcy miasteczka szukają schronienia. Czmyhać najlepiej jest warcabowymi skokami, ale przeszkody terenowe mogą nieco utrudnić sprawę.

Uff, nie ma UFA (1984-08-04 nr 93)

Smoki i smoczki to najmniej ciekawa z prezentowanych gier. Jest to klasyczna gra Snakes and Ladders z małym wyjątkiem. Gdy ktoś depcze po smoczym ogonie, smok pożera nieszczęśnika, który znalazł się w zasięgu paszczy. Koniec męki!

...i smoczki (1984-08-11 nr 96)

Poszukiwacze skarbów nie mają lekko. Zwłaszcza jeśli muszą polegać na informacjach od konkurencji. Każdy gracz posiada strzęp informacji gdzie skarbu nie ma. Wyspa skarbów to gra dedukcyjna dla 2-4 osób.

Szyneczka, towar deficytowy (1984-08-18 nr 99)

Gangsterskie porachunki to kolejna gra logiczna ubrana w bardziej atrakcyjną tematykę. Dwa gangi "ślizgają" się i drogocenny łup po podziemnym garażu. Grupa, która przepchnie łup na swoją stronę, wygrywa.

Ustawka w garażu (1984-08-25 nr 102)

Część z powyższych gier została wznowiona w specjalnym wydaniu ŚM Bazar w roku 1988. Tam pod grami podpisał się już Jacek Ciesielski. Zgaduję, że profesor Watolini odpowiadający m.in. za Akademię Walk na Ołówki to także Ciesielski. Profesor zaproponowała dwie gry: renju (kółko i krzyżyk na 5) i "sadzenie kapusty". Podobnie Ciesielski mógł być autorem kolumny łamigłówek-układanek Chroń intelekt przed upałem. W cyklu kilkukrotnie reklamowana jest książka Roberta Hardego (najbardziej znane wcielenie Ciesielskiego) Gry w figury. Nie zdziwiłbym się, gdyby i Zielony Purchel okazał sie tą samą osobą.

Sadzenie kapusty (1984-07-19 nr 86)

Nawet jeśli pominiemy domniemane tożsamości Jacka Ciesielskiego, jego dokonania na polu popularyzacji gier są nie do przecenienia. Przez dekadę był najbardziej aktywnym i widocznym promotorem gier w Polsce. Równolegle z występami na łamach ŚM prowadził kolumnę Wszystko gra w tygodniku Razem, Gra fantazji w Magazynie Razem i Gry z głową w Młodym Techniku. Prezentował gry w Teleranku. W pamięci wielu wyrył się jako mentor i promotor młodych. W kolejnych latach na młodzi adepci hobby publikowali swoje recenzje i gry na łamach Świata Młodych, MY i być może innych czasopism.

Kierował klubem gier w warszawskim Pałacu Kultury i Nauki. Jak rozumiem była to filia Groteki, ale Ciesielski lansował ją pod własną marką jako Klub Mądrych Gier. Sam także projektywował gry i nimi handlował. Założył firmę Ultima, która wydała grę paragrafową Dreszcz, a później hurtownię gier Joker. Próbował również samodzielnie stworzyć nowe pismo poświęcone grom i łamigłówkom - Joker. W pisaniu tekstów do pierwszego drugiego numeru asystował mu Wojciech Pijanowski. Syn Lecha Pijanowskiego obecnie najbardziej rozpoznawalny jest z prowadzenia Koła Fortuny, ale co nieco podziałał także w branży gier stolikowych i łamigłówek. Drugi (i niestety ostatni) numer zawierał istotny dla wielu tekst o grach fabularnych.

Zdjęcie Władcy przechwycone z Allegro

Wśród erpegowców Ciesielski znany jest głównie dzięki serii Gra fantazji, w której omawiał gry fabularne. Już w 1984 zaprezentował czytelnikom Razem grę Władcę Podziemi. Była to pierwsza pozycja przybliżająca ideę gier fabularnych i dostarczająca minimalnych (dla wielu niewystarczających) wskazań jak taką grę przeprowadzić. Oprócz gazetowego wydania Władcy można się też natknąć na bardziej oficjalne (kopertowe) wydanie firmy Gambit.

W latach 1995-2002 Ciesielski zajął się prowadzeniem regionalnego oddziału Hasbro. O ile profesjonalnie nadal pozostawał w branży, to całkowicie zerwał z działalnością fandomową. Obecnie zajmuje się obsługą wydawnictw akademickich.

W kolejnej części powrócę do działań Ciesielskiego i innych na łamach Świata Młodych.

Pozostałe notki:
Gry Świata Młodych I - gry w latach 1949-83
Gry Świata Młodych III - lata 1985-1993 - Lista Gier Przebojów, Klub Wynalazców Gier, młodzi pasjonaci gier
Gry Świata Młodych IV - gry fabularne

___

Mamy wiele białych plam w polskiej historii gier towarzyskich. Tutaj znajduje się lista materiałów zebranych i poszukiwanych. Lista nie ogranicza się do Świata Młodych. Podobne materiały były publikowane w Razem, Ja, Ty i My, Sztandarze Młodych i być może innych czasopismach. Osoby chcące podzielić się wszelkimi informacjami zapraszam do kontaktu.

Ogromnie dziękuję osobom, które skontaktował się ze mną do tej pory!